Phân tích thị trường là gì? Hướng dẫn các bước phân tích thị trường

Việc hiểu rõ quá trình phân tích thị trường là bước khởi đầu quan trọng mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần thực hiện để đạt thành công. Qua việc xem xét kỹ lưỡng nhu cầu khách hàng và theo dõi hành động của các đối thủ trong cùng ngành, doanh nghiệp có thể nắm bắt được xu hướng và tạo ra các chiến lược kinh doanh phù hợp. Điều này không chỉ giúp sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp trở nên hấp dẫn mà còn củng cố vị thế của họ trên thị trường. Vậy, phân tích thị trường là gì? và quy trình thực hiện như thế nào? Hãy cùng HEROSEO khám phá chi tiết ở bài viết bên dưới đây.

Phân tích thị trường là gì?

Phân tích thị trường là quá trình tìm hiểu và đánh giá một cách chi tiết về thị trường mục tiêu, bao gồm việc nghiên cứu hành vi khách hàng, bối cảnh kinh doanh, các đối thủ trên thị trường, cùng với những tiềm năng tăng trưởng và các thách thức đang hiện hữu.

Quá trình này không chỉ giúp doanh nghiệp nhận diện rõ ràng cơ hội mở rộng và các rủi ro tiềm ẩn mà còn đóng vai trò then chốt đối với các doanh nghiệp khi xây dựng kế hoạch kinh doanh.

Mục tiêu cần đạt khi phân tích thị trường là gì: 

• Hiểu rõ thói quen tiêu dùng và quan điểm của khách hàng tiềm năng như tìm hiểu sâu về các hành động mua sắm, các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của họ và cách họ tương tác với sản phẩm/dịch vụ trên thị trường.
• Xác định những xu hướng đang diễn ra trong thị trường và nhu cầu của cộng đồng. Để phát triển một kế hoạch kinh doanh hiệu quả, bạn cần phân tích sâu đối thủ cạnh tranh, bao gồm việc thu thập và so sánh dữ liệu về lượng khách hàng của họ và các sản phẩm mà họ đang cung cấp.
• Đánh giá khả năng mở rộng và tăng trưởng trong thị trường mục tiêu. Điều này đòi hỏi phải xác định các kênh tiếp thị phù hợp, lựa chọn chiến lược tiếp thị và dự đoán thời gian mà chiến lược đó có thể mang lại kết quả.

Phân tích thị trường không chỉ là một phần trong kế hoạch kinh doanh mà còn là một công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp duy trì sự linh hoạt và thích ứng với những biến động của thị trường.

Lợi ích khi phân tích thị trường

Phân tích thị trường mang lại nhiều giá trị quan trọng cho doanh nghiệp, bất kể hoạt động trong lĩnh vực trực tuyến hay bán lẻ. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của phân tích thị trường là gì: 

• Giúp doanh nghiệp nắm bắt được nhu cầu và mong muốn của khách hàng, từ đó xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả hơn. Việc thu thập và phân tích thông tin từ thị trường giúp tối ưu hóa các yếu tố như sản phẩm, dịch vụ, giá cả, và quảng cáo, đảm bảo rằng những mục tiêu kinh doanh được xác định rõ ràng và đạt được doanh thu cao.
• Giúp doanh nghiệp thấu hiểu sâu sắc hành vi và sở thích của khách hàng. Doanh nghiệp có thể biết chính xác kênh giải trí, nguồn thông tin mà khách hàng thường xuyên sử dụng, và thời gian họ truy cập trực tuyến, từ đó lựa chọn kênh tiếp thị phù hợp để quảng bá sản phẩm một cách hiệu quả.
• Hỗ trợ doanh nghiệp đánh giá và hiểu rõ vị thế của mình so với đối thủ cạnh tranh. Bằng cách nắm bắt thông tin về quy mô thị trường, tốc độ tăng trưởng, và các yếu tố liên quan đến con người, doanh nghiệp có thể nhận diện các rào cản và cơ hội, đồng thời xây dựng chiến lược để vượt qua thách thức và tạo ra lợi thế cạnh tranh.
• Doanh nghiệp có thể tránh được những rủi ro không cần thiết bằng cách hiểu rõ ưu và nhược điểm của chính mình, cũng như đánh giá lợi thế khi tung ra sản phẩm mới. Điều này giúp tối ưu hóa chi phí đầu tư, gia tăng lợi nhuận và giảm thiểu sự cạnh tranh từ các đối thủ khác

Phân tích thị trường bao gồm những gì?

Phân tích thị trường là một quy trình toàn diện, bao gồm nhiều bước khác nhau nhằm hiểu rõ bối cảnh thị trường mà doanh nghiệp đang hoạt động. Dưới đây là các thành phần chính trong quá trình phân tích thị trường là gì:

1. Nghiên cứu khách hàng: Bao gồm việc khám phá nhu cầu, mong đợi, thói quen mua sắm, và các đặc điểm nhân khẩu học như tuổi tác, giới tính, thu nhập của nhóm khách hàng mục tiêu. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu sâu về hành vi và tâm lý khách hàng, chẳng hạn như động lực mua hàng hay phản ứng của họ với các chiến dịch tiếp thị.
2.  Đánh giá đối thủ cạnh tranh: Xác định những đối thủ chính trên thị trường, cả trực tiếp và gián tiếp. Việc phân tích đối thủ bao gồm đánh giá các chiến lược kinh doanh, sản phẩm hoặc dịch vụ, khả năng tài chính, cùng với những điểm mạnh và điểm yếu của họ.
3. Phân tích bối cảnh kinh doanh: Bước quan trọng để hiểu rõ những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Bao gồm việc xem xét các yếu tố kinh tế, xã hội, văn hóa, chính trị và pháp luật, doanh nghiệp có thể dự đoán các xu hướng thị trường và điều chỉnh chiến lược của mình cho phù hợp.
4. Phân tích SWOT: Việc phân tích SWOT giúp doanh nghiệp đánh giá toàn diện các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của mình trong bối cảnh thị trường. Bằng cách tổng hợp và phân tích dữ liệu, doanh nghiệp có thể xác định vị trí của mình trên thị trường và xây dựng chiến lược phát triển dài hạn.
5. Đánh giá nhu cầu thị trường: Doanh nghiệp cần phân tích và hiểu rõ nhu cầu hiện tại và tiềm năng của thị trường. Bằng cách đánh giá mức độ đáp ứng của các sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có, doanh nghiệp có thể dự đoán các xu hướng nhu cầu tương lai và từ đó phát triển các sản phẩm hoặc dịch vụ mới để nắm bắt cơ hội.

Quy trình phân tích thị trường

Quy trình phân tích thị trường là gì, là một chuỗi các bước cần thiết để doanh nghiệp có thể nắm bắt và hiểu rõ thị trường mục tiêu. Mỗi bước trong quy trình này đều đóng vai trò quan trọng, từ việc xác định mục tiêu cho đến phân tích và đánh giá các dữ liệu thu thập được. Dưới đây là các bước chi tiết để thực hiện quy trình phân tích thị trường:

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích

Trước khi bắt đầu quá trình phân tích, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu của mình. Đây là bước khởi đầu và nền tảng để định hướng cho toàn bộ quy trình. Vậy các yếu tố cần lưu ý khi phân tích thị trường là gì:

• Mục tiêu: Hiểu rõ hành vi tiêu dùng của khách hàng, đánh giá sự cạnh tranh trên thị trường, hoặc tìm kiếm các cơ hội tăng trưởng mới.
• Phạm vi: toàn bộ thị trường hay chỉ một phân khúc cụ thể.
• Nguồn lực cần thiết: ngân sách, nhân lực, và thời gian.
• Phương pháp: khảo sát, phỏng vấn, từ đó thu thập thông tin và dữ liệu thứ cấp.

Điều này giúp đảm bảo rằng mọi bước tiếp theo đều được thực hiện một cách hiệu quả và có tổ chức.

Bước 2: Hiểu khách hàng mục tiêu

Hiểu rõ đối tượng khách hàng là một phần không thể thiếu trong phân tích thị trường. Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng về nhóm khách hàng mục tiêu của mình, từ các yếu tố như:

• Nhân khẩu học như giới tính, độ tuổi, thu nhập
• Các vấn đề họ đang đối mặt
• Cách họ giải quyết vấn đề
• Những kênh họ dùng để tìm kiếm thông tin
• Những hành vi và sở thích mua sắm của họ
• Phản ứng của họ với các yếu tố marketing

Ví dụ, nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thời trang, việc nắm bắt sở thích thời trang theo mùa và thói quen mua sắm trực tuyến của khách hàng sẽ giúp họ tạo ra các sản phẩm phù hợp và lựa chọn kênh tiếp thị hiệu quả.

Bước 3: Xác định chi phí và ngân sách

Quản lý ngân sách là yếu tố then chốt trong quá trình phân tích thị trường là gì. Doanh nghiệp cần lên kế hoạch tài chính chi tiết cho từng bước trong quy trình phân tích, từ việc nghiên cứu khách hàng đến triển khai các chiến dịch marketing sau này.

Ví dụ, nếu mục tiêu của doanh nghiệp là thâm nhập thị trường mới, họ cần dự tính chi phí cho nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm mới, và các hoạt động quảng bá. Ngân sách cần được kiểm soát chặt chẽ để tránh lãng phí và đảm bảo rằng mọi chi phí đều mang lại giá trị thực tế cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, chi phí phân tích thị trường có thể phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể, vì vậy doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng, tham khảo ý kiến của các chuyên gia để có thể phân tích và dự đoán được chi phí chính xác nhất.

Bước 4: Thu thập dữ liệu

Việc thu thập dữ liệu là một bước quan trọng để có được cái nhìn toàn diện về thị trường, khách hàng, và đối thủ cạnh tranh. Doanh nghiệp có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thu thập dữ liệu:

• Nghiên cứu thứ cấp: Bao gồm việc sử dụng các nguồn tài liệu có sẵn như báo cáo ngành, sách, và các bài báo.
• Nghiên cứu sơ cấp: Tập trung vào việc thu thập dữ liệu trực tiếp từ khách hàng thông qua khảo sát, phỏng vấn, và nhóm tập trung
• Phân tích thông tin từ website và các nền tảng mạng xã hội: Thu thập dữ liệu để nhận diện mô hình hoạt động, sở thích, và nhu cầu của người tiêu dùng trên mạng xã hội và website. Điều này giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu thị trường và tối ưu hóa chiến lược tiếp cận khách hàng.
• Phân tích dữ liệu bán hàng: Giúp nhận diện các xu hướng tiêu thụ, đánh giá hiệu quả của sản phẩm hoặc dịch vụ, và nhận biết những cơ hội kinh doanh tiềm năng.

Để quá trình này hiệu quả, doanh nghiệp cần lựa chọn những phương pháp thu thập dữ liệu phù hợp, triển khai các công cụ cần thiết để thu thập dữ liệu một cách chính xác và có hệ thống, cũng như tiến hành kiểm tra và xác thực dữ liệu một cách kỹ lưỡng trước khi lưu trữ và sử dụng.

Bước 5: Phân tích và đánh giá thị trường

Đây là bước cuối cùng và cũng là quan trọng nhất trong quy trình phân tích thị trường là gì. Doanh nghiệp cần tổng hợp và đánh giá các dữ liệu đã thu thập được để đưa ra những kết luận và khuyến nghị cho chiến lược kinh doanh.

Chẳng hạn, nếu kết quả phân tích cho thấy một xu hướng tăng trưởng trong nhu cầu về sản phẩm xanh, doanh nghiệp có thể quyết định phát triển dòng sản phẩm mới thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, việc đánh giá thị trường còn giúp doanh nghiệp xác định những yếu tố cần thay đổi trong chiến lược hiện tại để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động và duy trì lợi thế cạnh tranh

Những tài nguyên quan trọng khi phân tích thị trường

Khi thực hiện phân tích thị trường là gì, bạn cần chú tâm đến các nguồn tài nguyên quan trọng như sau:

• Khảo sát thực địa: Dựa vào các số liệu từ các chi nhánh và phản hồi từ khách hàng trong các khoảng thời gian cụ thể như 3 hoặc 6 tháng để thu thập dữ liệu cần thiết. Các số liệu thống kê về doanh số bán hàng cũng là minh chứng rõ ràng nhất cho hiệu quả của các sản phẩm và dịch vụ.
• Khảo sát qua điện thoại: Đây cũng là một công cụ hữu ích, giúp thu thập dữ liệu trực tiếp từ người tiêu dùng một cách nhanh chóng.
• Tổ chức hội thảo trực tuyến hoặc các nhóm tập trung cũng cung cấp một cái nhìn sâu sắc về khách hàng thông qua những phản hồi và đóng góp của họ.
• Phân tích sức mạnh của mạng xã hội như Facebook, Twitter, và Instagram, những nền tảng này cung cấp cái nhìn sâu sắc về hành vi và sở thích của người dùng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
• Các nhân viên tư vấn và bán hàng, những người thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, cũng là một nguồn thông tin quý giá. Họ có khả năng cung cấp những hiểu biết sâu sắc về nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
• Email tiếp thị và các biểu mẫu thông tin trên trang web cũng là những nguồn tài nguyên tiềm năng mà doanh nghiệp có thể khai thác.

Ngoài ra, các công cụ như A/B testing và các phần mềm phân tích thị trường khác cũng cung cấp những dữ liệu chính xác, hỗ trợ quá trình đánh giá và ra quyết định. Tận dụng tất cả các nguồn dữ liệu này sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về khách hàng, đồng thời nhận diện đối thủ cạnh tranh và xác định các phân khúc thị trường tiềm năng. Từ đó, doanh nghiệp có thể xây dựng những chiến lược kinh doanh hiệu quả và thành công

Tạm kết

Phân tích thị trường không chỉ là yếu tố hỗ trợ doanh nghiệp hiểu rõ môi trường kinh doanh mà còn là yếu tố quyết định đến sự thành công trong việc phát triển sản phẩm và dịch vụ. HEROSEO hy vọng rằng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ sẽ hữu ích và giúp các bạn hiểu rõ hơn về phân tích thị trường là gì và cách áp dụng vào thực tiễn kinh doanh giúp doanh nghiệp có thể thấu hiểu nhu cầu khách hàng và đưa ra những quyết định chiến lược hiệu quả.